Wat betekent Monopole in de wijnbouw?

Eén domein

De term Monopole roept bij veel wijnliefhebbers direct beelden op van exclusiviteit en prestige. In de wijnbouw wordt met een monopole een wijngaard bedoeld die volledig in handen is van één domein. Dit is bijzonder, zeker in regio’s zoals de Bourgogne, waar de meeste wijngaarden verdeeld zijn over meerdere eigenaren.

Deze verdeling vindt zijn oorsprong in de Napoleontische wetgeving, waarin landerijen door erfenissen werden opgesplitst onder erfgenamen. Hierdoor zijn veel beroemde wijngaarden tegenwoordig gedeeld bezit van meerdere domeinen. Een monopole is daarom een uitzondering en een garantie voor volledige controle over de wijngaard, het productieproces en de stijl van de wijn.

Romanée-Conti: de beroemdste monopole

Als we het over monopoles hebben, kunnen we niet om Romanée-Conti heen. Deze legendarische Grand Cru-wijngaard van slechts 1,8 hectare wordt volledig beheerd door het wereldberoemde Domaine de la Romanée-Conti (DRC). De wijn die hier vandaan komt, wordt gezien als een van de meest verfijnde en zeldzame Pinot Noirs ter wereld, met prijzen die vaak torenhoog zijn.

Andere voorbeelden van monopoles in de Bourgogne zijn:

• Clos de Tart: Een Grand Cru-wijngaard in Morey-Saint-Denis, sinds de 12e eeuw een monopole, nu in bezit van de familie Pinault.
• La Tâche: Eveneens eigendom van Domaine de la Romanée-Conti, een indrukwekkende Grand Cru naast Romanée-Conti.
• Clos des Lambrays: Deze Grand Cru in Morey-Saint-Denis werd pas in 2014 gekocht door LVMH en geldt sindsdien als een monopole.

Het verschil met Clos de Vougeot

Een interessant contrast is Clos de Vougeot, een beroemde Grand Cru-wijngaard met een oppervlakte van meer dan 50 hectare. Hoewel de wijngaard oorspronkelijk in handen was van cisterciënzer monniken, is hij tegenwoordig opgedeeld in meer dan 80 percelen die door verschillende domeinen worden beheerd. Dit betekent dat wijnen met de naam Clos de Vougeot op het etiket afkomstig kunnen zijn van diverse producenten, elk met hun eigen interpretatie en kwaliteit. Het is dus géén monopole, maar een prachtig voorbeeld van hoe complex eigendom in de Bourgogne kan zijn.

Waarom is een monopole speciaal?

Het unieke van een monopole zit in de controle en consistentie. Omdat één eigenaar verantwoordelijk is voor de wijngaard, kunnen zij hun filosofie en stijl ongestoord toepassen. Dit resulteert vaak in wijnen die een heldere expressie geven van de terroir, zonder invloed van andere producenten. Het maakt een monopole niet automatisch beter, maar wel bijzonder en vaak zeer gewild.