Zoete witte wijn

Canei en Lambrusco

Zoete witte wijn? Dat is toch iets voor meisjes? Het verbaast me elke keer weer hoe slecht het imago van zoete witte wijn is bij de normale wijndrinker. Helemaal ironisch als je bedenkt dat het de eerste vorm van wijn is waar je als jonge puber mee in aanraking komt (Canei, Lambrusco…) en vervolgens de laatste vorm is waar je als ervaren wijndrinker om vraagt. Totaal onterecht, om me zwak uit te drukken: er zijn zoete witte wijnen die regelrecht in de top van de gehele wijnwereld horen. Enkele namen die tot de verbeelding spreken zijn Sauternes, Eiswein, Trockenbeerenauslese en Eszencia. Het zijn wijnen met een edele zoetheid en soms wel meer dan 150 gram suiker per liter. Ze kunnen gedronken worden bij hoog zoete desserts, maar ook bijvoorbeeld bij foie gras. Omdat we zoetheid gewend zijn in Coca-Cola of hooguit Limoncello – dranken die, met alle respect, niet de meest complexe smaken hebben –, vinden we zulke zoetheid lastig om te waarderen in een drank als wijn.

Nobele rotting

Het zou veel te uitgebreid worden om elke vorm van zoete wijn te behandelen, wellicht dat we dat verdelen over een aantal artikelen, dus beperk ik me tot de productiemethode van de mooiste dessertwijnen: die van de “nobele rotting”. Wanneer een druif te lang blijft hangen, wordt de druif in eerste instantie overrijp. Dit is hetzelfde als bij appels die te lang in de fruitschaal blijven liggen. Op een gegeven moment wordt de druif – mits onder de juiste omstandigheden – aangetast door een schimmel. Als dit niet uiterst nauwlettend in de gaten wordt gehouden, zorgt deze schimmel voor de zogenaamde grijze rot en de gevolgen daarvan zijn desastreus: geheel verrotte, onbruikbare druiven. Zijn de condities wél geheel juist, dan kan de nobele rot optreden (Frans: Pourriture Noble). Deze schimmel maakt de schil van de druif poreus, waardoor in hoog tempo het water uit de druif verdampt. De suikerconcentratie neemt daar logischerwijs door toe, tezamen met de hoeveelheid smaak- en geurstoffen. Wordt hier wijn van gemaakt, dan is dat weliswaar een stuk minder in de vorm van hoeveelheid (immers: bijna al het water is verdampt), maar de wijn zelf is zoet, gigantisch complex. Nobele rotting geeft ook een subtiel aroma af, wat het meest lijkt op sinaasappelmarmelade. De gebieden waar deze wijnen het best worden gemaakt noem ik op, samen met de druivensoort die er het meest wordt gebruikt:

• Frankrijk, Bordeaux, Sauternes – Sauvignon Blanc en Semillon
• Frankrijk, Loire, Bonnezeaux en Coteaux du Layon – Chenin Blanc
• Frankrijk, Elzas – Gewurztraminer en Riesling
• Duitsland, Moezel – Riesling (Beerenauslese en Trockenbeerenauslese)

Vanwege de veel lagere kwantiteit, het feit dat er druif voor druif met de hand (!) moet worden geplukt en de risico’s veel hoger liggen dan bij normale wijn, liggen de kosten van dit soort wijnen een stuk hoger. 30 euro per fles is ongeveer het begin en de beroemdste wijnen brengen met gemak honderden euro’s op.

Château d’Yquem

Omdat suiker ook een conserveringsmiddel is, kunnen deze wijn heel erg oud worden. Met heel erg oud bedoel ik héél erg oud. Topwijnen uit Sauternes (bijvoorbeeld Château d’Yquem) kan uit goede jaren meer dan een eeuw oud worden. De smaak verandert van fris zoet, rijp tropisch fruit en marmelade naar notig, karamel en salmiak. De kleur verandert van goudkleurig naar donkeramber, uiteindelijk zelfs naar de donkere kleur van koffie! Zoete witte wijn is een wereld op zich, maar voor de ietwat avontuurlijkere wijndrinker absoluut het ontdekken waard. Er bestaan nog talloze wijnen die niet met nobele rot worden gemaakt, dus de diversiteit is groot genoeg. Met het oog op de aankomende feestdagen is het in elk geval iets om te onthouden. Wij hebben een aantal prachtige dessertwijnen; stap eens binnen en laat u adviseren en verrassen!