GRAPPA

De overgebleven druivenschillen na het maken van wijn, hebben vaak nog veel geur en smaak in zich zitten. In Italië gebruiken ze deze overblijfselen al eeuwenlang om daar een heerlijk drankje van te stoken: Grappa. Ooit was Grappa een simpele borrel voor de arme arbeider maar inmiddels is het een hip kwaliteitsdrankje dat overal ter wereld wordt gedronken

Het ontstaan van Grappa

De traditionele Italiaanse drank Grappa komt uit de regio’s Friuli, Veneto, Alto Adige en Piëmonte in het noorden van Italië. Vroeger gebruikte de wijnboeren de druiven alleen maar voor het maken voor wijn. Het restafval, de pulp, die daarna overbleef was voor de wijnboer niet interessant en hij keek hier dan ook niet naar om. Het waren de arbeiders die erachter kwamen dat deze resten van druiven nog zoveel geur en smaak bevatte dat het zonde was hier niets mee te doen. Zij begonnen met het distilleren van deze druivenpulp en grappa was hiermee geboren.

Recycling

De pulp (uitgeperste wijndruiven) die overblijft na het wijn maken kan nog erg veel nut hebben. Waar de wijnboer hier vroeger nooit naar omkeek, gooien ze het in deze tijd nooit zomaar weg. De pulp wordt gebruikt als compost of ze verkopen dit aan bedrijven die er biobrandstof van maken.

Echter sinds eeuwen geleden weten wijnboeren nu ook dat druivenresten een ideale, goedkope en makkelijke grondstof is voor sterke drank. In Portugal maken ze bijvoorbeeld ‘bagaceira’ en in Griekenland ‘tsipouro’ van de pulp. De bekendste drank die van deze pulp (schillen, pitjes, steeltjes) wordt gemaakt is toch wel de Italiaanse drank Grappa. Waar dit drankje vroeger alleen bekend was onder de arbeiders in Italië is het inmiddels overal ter wereld te koop in talloze varianten.

Druiven

Voor het maken van Grappa zijn blauwe druiven het meest voorkomend en makkelijk. In deze pulp van blauwe druiven zit namelijk al alcohol. Dit in tegenstelling tot de pulp van druiven voor het maken van witte wijn. Dit komt omdat bij het maken van witte wijn de schillen niet mee gisten en dus zit er geen alcohol in deze pulp. Witte druivenschillen worden dan ook eerst apart vergist voordat er grappa van gemaakt kan worden.

Verse pulp

Hoe verser de druivenpulp is hoe beter de Grappa. Grappaproducenten zijn daarom dan ook erg zuinig op deze pulp. De distillateurs zorgen er goed voor dat de druivenresten niet bederven of uitdroogt. Blijft deze namelijk te lang in de openlucht voordat hij wordt gedistilleerd, dan oxideert de pulp en komen er ongewenste bijsmaakjes in. Waar vroeger de pulp weleens wekenlang lang op zijn beurt te wachten, verwerken de producenten deze nu veel sneller en zorgvuldiger. Door deze zorgvuldige werkwijze en pure ambacht die er tegenwoordig bij komt kijken is Grappa al lang niet meer het goedkope drankje voor de arbeiders. Vooral de laatste jaren is grappa uitgegroeid tot een hip kwaliteitsdrankje dat in vele soorten en maten overal ter wereld te krijgen is.

Druivennamen

Steeds vaker zien we de namen van druiven op een fles Grappa staan. Zo is er bijvoorbeeld een Grappa di Barolo, gemaakt van de overblijfselen van de wereldberoemde Italiaanse Barolo wijn. Maar ook namen als Grappa di Chianti, Grappa di Brunello of Grappa di Pinot Grigio komen we veelvuldig tegen.

Verschillende soorten

Grappaproducent Nonino was in de jaren zeventig één van de eerste die begon met het distilleren van de pulp van één druivenras. Dit was het begin van de ‘single variety grappa’ en in die tijd volkomen nieuw. Voor die tijd werd al het pulp dat maar werd aangeboden bij elkaar gedaan om daar maar één enkel distillaat van te maken.

Rijping

Vaak zien we Grappa’s met een transparante kleur wat aangeeft dat de Grappa niet gerijpt is. Echter zijn er steeds meer producenten die hun Grappa’s laten rijpen op eikenhouten vaten. Net als bij wijn. Dit geeft de Grappa een mooie, vaak koperachtige kleur en wat zachter en voller van smaak.

Moment

Grappa wordt nog steeds het meest als digestief gebruikt en dus na de maaltijd genuttigd. Door de komst van de vele verschillende soorten Grappa wordt deze drank ook steeds vaker op andere momenten ingezet. Niks is zo lekker om op een koude winteravond een mooie houtgerijpte Grappa op de bank te drinken.